Międzynarodowy konkurs o Krakowską Nagrodę Filmową Andrzeja Wajdy to jeden z dwóch głównych konkursów Festiwalu Mastercard OFF CAMERA. Jak co roku publiczność jako pierwsza w Polsce zobaczy debiuty i drugie filmy twórców, o których obecnie dyskutuje się na świecie; filmy, które wywołały zachwyt widzów na największych imprezach filmowych, z festiwalami w Toronto, Locarno, Rotterdamie czy Sundance na czele. Wysokość Nagrody to aż 25 000 dolarów. Laureatką zeszłorocznej, 16. edycji Mastercard OFF CAMERA została reżyserka Tonia Noyabrova i jej obraz - „Do You Love Me?”. Oto filmy, które w tym roku ubiegają się o główną nagrodę:
78 Days
Debiut Emiliji Gašić to oryginalna w formie opowieść o dorastaniu w cieniu wojennego konfliktu. Akcja filmu rozgrywa się w 1999 roku, kiedy wojska NATO rozpoczęły masowe bombardowania Serbii, które trwały tytułowe siedemdziesiąt osiem dni. Bohaterkami są trzy siostry - Sonja, Dragana i Tijana, które po tym, jak ich ojciec został wcielony do wojska, zaczynają za pomocą domowej kamery filmować swoją codzienność. Rutynowe czynności związane z domowymi obowiązkami, gry towarzyskie, niewinne sprzeczki, ale i małe radości. Wydaje się, że ten intymny, kameralny świat wideo nagrań to jedyne schronienie młodych bohaterek przed rzeczywistością bombardowań i wojennych syren.
Gašić zręcznie łączy perspektywę każdej z trzech bohaterek, które - pewnie także z uwagi na wiek - odbierają to bolesne doświadczenie nieco inaczej. Jej film, obok przejmującej fabuły, gdzie mimo trudnego tematu jest także miejsce na sporo światła i intrygujących kreacji młodych aktorek, ma także sporą wartość dokumentalną. 78 Days z dużą precyzją odtwarza bowiem poetykę znanych nam tak dobrze domowych filmów wideo z lat 90.
Reżyseria: Emilija Gašić
Scenariusz: Emilija Gašić
Zdjęcia: Ines Gowland
Obsada: Viktorija Vasiljević, Milica Gicić, Tamara Gajević, Pavle Cemerikic, Maša Ćirović
Kraj: Serbia
Rok produkcji: 2024
Empty Nets
Amir i Narges, młoda, kochająca się para z Iranu, napotykają na przeszkody związane z klasowymi podziałami społeczeństwa. Amir, pochodzący z uboższej rodziny, pracujący najpierw jako kelner, a później w przetwórstwie ryb, boryka się z problemami finansowymi, by zdobyć akceptację ojca Narges. W międzyczasie, Narges próbuje odwlec narzucone jej aranżowane małżeństwo.
Fabularny debiut Behrooza Karamizade to realistyczny dramat, w którym miłosna historia przeplata się z wątkami kryminalnymi i sensacyjnymi. Reżyser ukazuje parę swoich głównych bohaterów zmuszonych stawić czoła tradycji, hierarchii i społecznym podziałom oraz skorumpowanej rzeczywistości, w której uczucia nie są bynajmniej najlepszą walutą.
Reżyseria: Behrooz Karamizade
Scenariusz: Behrooz Karamizade
Zdjęcia: Ashkan Ashkani
Muzyka: John Gürtler, Jan Misere
Obsada: Hamid Reza Abbasi, Sadaf Asgari, Keyvan Mohamadi, Pantea Panahiha
Kraj: Niemcy/Iran
Rok produkcji: 2023
Czas: 101 min/kolor
Nagrody: MFF w Adelajdzie - Najlepszy film; MFF w Pingyao - Wyróżnienie; FF w Monachium - Nagroda młodego niemieckiego kina
Forever-Forever
W latach 90. w Kijowie, Tonia, nieśmiała uczennica, zmienia szkołę i stara się odnaleźć w nowym otoczeniu. Szybko zaprzyjaźnia się z grupą nastolatków i przyciąga uwagę Zhurika, dowcipnego chłopaka, oraz Sani, mrocznego dealera. Bohaterka wchodzi w skomplikowany trójkąt miłosny, w którym tajemnica z jej przeszłości przeplata się z genderowymi uprzedzeniami w brutalnej post-komunistycznej rzeczywistości.
Reżyserka – Anna Buryachkova sprawnie wykorzystuje konwencje kina inicjacyjnego, osadzając je w konkretnym historycznym kontekście. A jej film to rodzaj ody do postsowieckich nastolatków, zmagających się nie tylko z właściwymi dla ich wieku rozterkami i gwałtownymi emocjami, ale z trudnymi realiami systemowej transformacji.
Reżyseria: Anna Buryachkova
Scenariusz: Anna Buryachkova
Zdjęcia: Lena Chekhovska
Muzyka: Lika Bugaeva
Obsada: Alina Cheban, Zachary Shardin, Arthur Aliev, Yelyzaveta Tsilyk, Daria Zhykharska
Kraj: Ukraina/Holandia
Rok produkcji: 2023
Czas: 107 min/kolor
Nagrody: FF w Cottbus - Najlepszy film
Paradise is Burning
„Ten film to deklaracja siostrzeństwa” - tak o swoim fabularnym debiucie mówiła mająca wcześniej dokumentalne doświadczenie Mika Gustafson. Poetyka, która dotąd była jej bliska, nie pozostaje tu bez znaczenia, bo „Paradise Is Burning” bazuje na uważnej, realistycznej, ale i ujmująco czułej obserwacji. W jej centrum znajdują się trzy siostry: szesnastoletnia Laura, dwunastoletnia Mira oraz siedmioletnia Steffi, mieszkające w robotniczym regionie Szwecji. Lato, w trakcie którego rozgrywa się akcja filmu, kojarzyć się może z wolnością, zabawą oraz beztroską. Tak w istocie pewnie by było, gdyby nie fakt, że nieobecna jest matka dziewczyn, a jej codzienne obowiązki przejęła najstarsza z sióstr. Nie uchodzi to uwadze służb socjalnych, których interwencja groziłaby rozdzieleniem dziewczyn i umieszczeniem ich w rodzinach zastępczych. Laura ucieka się do desperackich środków, byle tylko do tego nie dopuścić i utrzymać rodzinną jedność.
Pełne empatii spojrzenie na niełatwą rzeczywistość dorastających kobiet ujmuje szczerością i wrażliwością, z jaką reżyserka portretuje swoje bohaterki. Chociażby w poetyckich scenach obrazujących dziewczyńskie rytuały. „Paradise Is Burning” to także trzy mocne aktorskie kreacje - Bianki Delbravo, Dilvin Asaad i najmłodszej Safiry Mossberg, które dodają docenionemu na festiwalu w Wenecji filmowi unikalnej energii.
Reżyseria: Mika Gustafson
Scenariusz: Mika Gustafson, Alexander Öhrstrand
Zdjęcia: Sine Vadstrup Brooker
Muzyka: Giorgio Giampà
Obsada: Bianca Delbravo, Dilvin Asaad, Safira Mossberg, Ida Engvoli, Mitja Siren
Kraj: Szwecja/Włochy/Dania/Finlandia
Rok produkcji: 2023
Nagrody: MFF w Wenecji - Najlepsza reżyserka (konkurs „Horyzonty”), Najlepszy scenariusz (Nagroda Authors Under 40); FF w Londynie - Najlepszy debiut; Nagrody Guldbagge - Najlepszy film, Najlepsza scenografia
Power Alley
Przed kluczowym meczem siatkówki, który może zapewnić jej drużynie udział w mistrzostwach kraju, 17-letnia Sofia dowiaduje się, że jest w ciąży. W kraju, gdzie aborcja jest zakazana, dziewczyna decyduje się na jej przerwanie, mimo przeszkód, w tym ataku fundamentalistów. Sofia łatwo się nie poddaje, dzięki wsparciu drużyny i przyjaciółek.
Fabularny debiut Lillah Halla miał swoją premierę w ramach ubiegłorocznej prestiżowej canneńskiej sekcji Semaine de la Critique. Reżyserka wykorzystuje konwencje kina inicjacyjnego i dramatu aborcyjnego, żeby z pasją i zaangażowaniem pokazać niesprawiedliwości społeczne i genderowe, jakich na każdym kroku doświadcza jej bohaterka. Równocześnie jej film portretuje niezłomność i moc dziewczyńskiej solidarności.
Reżyseria: Lillah Halla
Scenariusz: Lillah Halla
Zdjęcia: Wilssa Esser
Muzyka: Maria Beraldo, Badsista
Obsada: Ayomi Domenica Dias, Loro Bardot, Grace Passô, Gláucia Vandeveld, Rômulo Braga
Kraj: Brazylia/Francja/Urugwaj
Rok produkcji: 2023
Czas: 92 min/kolor
Nagrody: MFF w Cannes - Nagroda FIPRESCI; MFF w Rio de Janeiro - Najlepsza reżyseria, Najlepszy montaż; MFF w Palm Springs - Najlepszy latynoamerykański film
She Came at Night
Jirka i Aneta, żyjące dotąd spokojnie i bez pośpiechu, nagle muszą zmierzyć się z chaosem, jaki wprowadza do ich życia nieoczekiwana wizyta despotycznej matki Jirki, Valerie. Jej obecność testuje granice ich związku, a co miało być krótką wizytą, zamienia się w długotrwały pobyt, gdyż Valerie nie planuje wyjeżdżać.
Reżyserski duet - Jan Vejnar i Tomáš Pavlíček – prezentuje pełną czarnego humoru opowieść o toksyczności rodzica. Zderzając konwencje realistycznego dramatu, komedii sytuacyjnej i chwyty wzięte wprost z kina grozy, uświadamiają widzom, że czasem najgorsze koszmary i potwory czają się tuż obok i przybierają oswojoną i niewinną formę.
Reżyseria: Jan Vejnar, Tomáš Pavliček
Scenariusz: Jan Vejnar, Tomáš Pavliček
Zdjęcia: Šimon Dvořáček
Muzyka: Aid Kid
Obsada: Simona Peková, Annette Nesvadbová, Jiří Rendl
Kraj: Czechy
Rok produkcji: 2023
Czas: 85 min/kolor
Silent Roar
Pełnometrażowy debiut szkockiego reżysera Johnny’ego Barringtona to oryginalna opowieść o żałobie i stracie, którą trudno zamknąć w jakąś gatunkową szufladkę. Są w niej bowiem elementy klasycznej historii o dojrzewaniu, psychologicznego dramatu, ale jest także ważny dla rozwoju fabuły pierwiastek mistyczny w postaci osobliwych religijnych wizji głównego bohatera. A jest nim nastoletni surfer Dondo, który nie może pogodzić się ze śmiercią ojca, pomimo że od tragedii na morzu upłynął już rok. Największym wsparciem dla bohatera jest jego przyjaciółka Sas, z którą łączą go, jak to wśród nastolatków bywa, nie do końca określone relacje. Nieoczekiwanie Dondo odnajduje także spokój w kościele, zwłaszcza od momentu przyjazdu nowego księdza, który potrafi wskrzesić w chłopcu wiarę. Także w to, że jego ojciec wcale nie zginął, a gdzieś pośród surowych krajobrazów szkockiej wyspy Lewis czeka na jego pomoc.
Poszukiwania mężczyzny to tak naprawdę odkrywanie samego siebie, zbuntowanej, pełnej wewnętrznego gniewu i niezgody na zastaną rzeczywistość nastoletniej duszy. Podkreślają to nie tylko sugestywne role młody aktorów: Louisa McCartneya i Elli Lily Hyland, ale też hipnotyczna oprawa wizualna i dźwiękowa.
Reżyseria: Johnny Barrington
Scenariusz: Johnny Barrington
Zdjęcia: Ruben Woodin Dechamps
Muzyka: Hannah Peel
Obsada: Louis McCartney, Ella Lily Hyland, Mark Lockyer, Victoria Balnaves, Fiona Bell
Kraj: Wielka Brytania
Rok produkcji: 2023
The Hypnosis
Vera i Andre, zarówno para w życiu, jak i wspólnicy w pracy - pracują nad aplikacją mającą polepszyć zdrowie reprodukcyjne kobiet w rozwijających się krajach, inspirując się prywatnymi doświadczeniami Very. Przed ważną prezentacją projektu, stresowana Vera korzysta z hipnozy, by rzucić palenie, co prowadzi do utraty przez nią społecznych ograniczeń i rozpętuje serię komicznych i problematycznych sytuacji.
W swoim debiucie fabularnym Ernst de Geer proponuje widzom przenikliwą, pełną celnych i ciętych dialogów satyrę na rzeczywistość rządzoną przez media społecznościowe, technologiczne nowinki i wygórowane ambicje. Równocześnie obnaża paradoks i ironię współczesnego świata, który pozornie ceni indywidualizm, ale wyklucza i karze za wszelkie próby przełamania utartych zachowań i konwenansów.
Reżyseria: Ernst De Geer
Scenariusz: Ernst De Geer, Mads Stegger
Zdjęcia: Jonathan Bjerstedt
Muzyka: Peder Kjellsby
Obsada: Herbert Nordrum, Asta Kamma August, Andrea Edwards, David Fukamachi Regnfors, Moa Niklasson
Kraj: Szwecja/Norwegia/Francja
Rok produkcji: 2023
Czas: 98 min/kolor
Nagrody: MFF w Karlowych Warach - Najlepszy aktor (Herbert Nordrum), Nagroda FIPRESCI, Nagroda Europa Cinemas Label; MFF w Hajfie - Wyróżnienie; FF w Rzymie - Wyróżnienie
The Quiet Maid
Ana (intrygująca Paula Grimaldo) przyjechała niedawno z Kolumbii i podjęła pracę pokojówki w luksusowej willi na hiszpańskiej Costa Brava. Właścicielami tego miejsca są dobrze sytuowany kolekcjoner sztuki Pedro i jego żona Andrea, którzy spędzają tam letnie wakacje. Bohaterka pracuje w pocie czoła od wschodu do zachodu słońca, mamiona obietnicami lepszych warunków i rosnących perspektyw. Ana szybko zdaje sobie jednak sprawę, że to jedynie puste słowa, a instrumentalne traktowanie przez zamożnych pracodawców potęguje tylko jej niezadowolenie. Zrozumienie, ale i chwile szczerej radości znajduje w trakcie krótkich, spędzanych na papierosie chwil z Giselą, która wykonuje te same zajęcia co ona, tyle że w domu obok. Wzrastająca świadomość bohaterki, ale i zasmakowanie, choćby w małym stopniu, statusu oraz luksusu życia swoich pracodawców dodają Anie odwagi, by zacząć walczyć o siebie, a na pewno by dobrze się bawić.
Za tą wciągającą i zniuansowaną opowieścią o społecznych nierównościach i dojrzewaniu do tego, by złamać obowiązujące zasady, stoi Miguel Faus, którego w 2021 roku prestiżowe pismo „Variety” umieściło na liście dziesięciu hiszpańskich reżyserów wartych obserwowania.
Reżyseria: Miguel Faus
Scenariusz: Miguel Faus
Zdjęcia: Antonio Galisteo
Muzyka: Paula Olaz
Obsada: Paula Grimaldo, Ariadna Gil, Luis Bermejo, Pol Hermoso, Violeta Rodriguez
Kraj: Hiszpania
Rok produkcji: 2023
Tyle co nic
Jarek to rolnik z krwi i kości, który nie boi się ciężkiej pracy ani konfrontacji z władzą. Kiedy lokalny poseł zdradza interesy miejscowych i głosuje w ważnej dla nich sprawie wbrew wcześniejszym obietnicom, bohater zostaje liderem protestu, organizując pikietę pod domem polityka. Nie zdaje sobie jeszcze sprawy, że wkrótce znajdzie się w samym środku mrocznej intrygi, która zagrozi jego bliskim oraz postawi pod znakiem zapytania wymarzoną przyszłość.
Pełnometrażowy debiut Grzegorza Dębowskiego to trzymający w napięciu dramat społeczny osadzony w realiach współczesnej polskiej wsi. Reżyser a zarazem scenarzysta kreśli realistyczny i przy tym intrygujący portret środowiska konsekwentnie pomijanego przez polskie kino. Dużą zasługą Dębowskiego jest również znalezienie nieoczywistych, ciekawych aktorskich twarzy, na czele z wcielającym się w główną rolę Arturem Paczesnym. Wszystko to sprawia, że „Tyle co nic” okazało się największą pozytywną niespodzianką ostatniego festiwalu w Gdyni, zwracając uwagę na nowy reżyserski talent w naszym kraju.
Reżyseria: Grzegorz Dębowski
Scenariusz: Grzegorz Dębowski
Zdjęcia: Aleksander Pozdnyakov
Obsada: Artur Paczesny, Monika Kwiatkowska, Agnieszka Kwietniewska, Artur Steranko, Marcin Sztendel
Kraj: Polska
Rok produkcji: 2023
Nagrody: PNF Orły - Odkrycie roku; FPFF w Gdyni - Nagroda za debiut reżyserski lub drugi film, Najlepszy scenariusz, Najlepsza pierwszoplanowa rola męska (Artur Paczesny), Najlepsza drugoplanowa rola kobieca (Agnieszka Kwietniewska), Złoty Pazur, Don Kichot
Szczegółowe informacje na temat filmów oraz konkursów na offcamera.pl.